By Eric｜FDI News
Trong bối cảnh TP HCM chuẩn bị sáp nhập thêm huyện ngoại thành, thị trường bán lẻ Việt Nam lại chứng kiến một bước đi quyết liệt khi AEON tuyên bố rót hơn 10.000 tỷ đồng để xây mới loạt trung tâm thương mại tại “siêu đô thị” tương lai.
Động lực nào khiến AEON tăng tốc đầu tư?
Theo thông cáo ngày 8/7, AEON sẽ khởi công ít nhất hai trung tâm thương mại tại TP Thủ Đức từ 2025, mỗi dự án có diện tích sàn 120.000 m², tổng vốn ước tính 4.500 tỷ đồng. Đại diện tập đoàn cho biết ba yếu tố chính tạo đòn bẩy: (1) thu nhập khả dụng bình quân đầu người ở HCMC đạt 6.000 USD/năm, cao gấp đôi mức toàn quốc; (2) quy hoạch mở rộng hành chính sẽ nâng dân số đô thị lên 14 triệu người vào 2030; (3) chính sách ưu đãi thuế cho nhà đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực dịch vụ – bán lẻ.
Quy mô và xu hướng thị trường bán lẻ TP HCM mở rộng
Số liệu của CBRE cho thấy tổng diện tích bán lẻ hiện đại tại TP HCM đạt 1,2 triệu m² vào cuối 2023; dự báo tăng thêm 35 % khi bốn huyện chuyển lên quận. Mức chi tiêu bán lẻ của cư dân ngoại thành đang tăng 12 % mỗi năm, nhờ tốc độ đô thị hoá và hạ tầng metro. Điều này mở ra dư địa lớn cho mô hình mall-plus (trung tâm thương mại tích hợp siêu thị, F&B, giải trí) mà AEON theo đuổi.
Cạnh tranh gay gắt: Lotte, Central Group và các “đại gia” nội
Trước bước đi của AEON, Lotte Mall Thủ Đức (5.000 tỷ đồng) và Nguyễn Kim Retail cũng đồng loạt công bố dự án mới. Central Group đang sở hữu 45 siêu thị GO!/Big C, đặt mục tiêu đạt 370 cửa hàng tiện lợi Tops Daily tại HCMC vào 2027. Theo JLL, thị phần bán lẻ hiện đại của AEON tại Việt Nam chỉ 4 %, xếp sau các đối thủ Hàn Quốc và Thái Lan; việc mở rộng giúp hãng hướng tới mục tiêu 10 % năm 2030 nhưng cũng làm tăng chi phí thuê đất và nhân sự kỹ thuật cao.
Tác động kinh tế – xã hội: tạo 12.000 việc làm, thúc đẩy logictics xanh
Báo cáo khả thi của AEON ước tính mỗi trung tâm sẽ tuyển 2.500 lao động trực tiếp và tạo thêm 3.500 việc làm gián tiếp trong logistic, thực phẩm, dịch vụ bảo trì. Tập đoàn cam kết triển khai rooftop solar 2 MW, áp dụng hệ thống quản lý rác thải thông minh nhằm đáp ứng tiêu chuẩn ESG của cả Việt Nam và Nhật Bản. Chính quyền TP HCM đánh giá dự án phù hợp lộ trình giảm khí thải 30 % vào 2030.
Rủi ro và thách thức còn tiềm ẩn
Từ góc độ chuyên gia, ba thách thức chính gồm: (1) sức ép lạm phát đẩy giá thuê mặt bằng lên 8-10 %/năm; (2) xu hướng tiêu dùng trực tuyến tăng nhanh có thể khiến lưu lượng khách đến trung tâm thương mại chững lại; (3) quy trình phê duyệt đất đai tại các quận mới vẫn mất 9-12 tháng. Ông Trần Hữu Minh (Hiệp hội Bán lẻ Việt Nam) nhận định, “các nhà phát triển cần kết hợp bán lẻ đa kênh và thiết kế trải nghiệm để đảm bảo tỷ lệ lấp đầy ổn định”.
Triển vọng 2024-2030: bán lẻ hiện đại chạm mốc 65 tỷ USD
Theo Bộ Công Thương, tổng doanh thu bán lẻ hiện đại cả nước dự kiến vượt 65 tỷ USD vào 2030, chiếm 34 % tổng tiêu thụ hàng hoá. Riêng vùng TP HCM mở rộng sẽ đóng góp gần 40 %. Nếu hoàn tất đúng tiến độ, AEON có thể thu về doanh số 1,2 tỷ USD/năm tại Việt Nam – gấp đôi hiện nay, đồng thời đưa Việt Nam trở thành thị trường lớn thứ hai của hãng tại Đông Nam Á sau Malaysia.
Khi quy hoạch “Vùng đô thị sáng tạo phía Đông” định hình, các trung tâm thương mại quy mô lớn có cơ hội trở thành điểm đến mua-sắm-giải-trí phục vụ tầng lớp trung lưu mới. Tuy nhiên, khả năng thích ứng với bán lẻ số, quản trị ESG và cạnh tranh về trải nghiệm khách hàng sẽ quyết định ai là người trụ vững trong cuộc đua dài hạn.
